met haar (hoog)begaafde leerlingen. Deze zorg moet ingeschreven staan in het algemene zorgbeleid van de school. Van zodra de aanpak van (hoog)begaafde leerlingen op punt staat, moet de school er verder alles aan doen om de kwaliteit ervan te borgen, veilig te stellen. De werkmap (Hoog)begaafdheid kwaliteit in beleid. Programma voor beleidsontwikkeling (hoog)begaafde leerlingen in het primair onderwijs van uitgeverij Eduforce is een instrument dat daar zeker bij helpt.De map bestaat uit 4 inhoudelijke blokken en een vijfde blok met een dertiental concreet uitgewerkte bijlagen.
In het eerste blok staat de auteur stil bij het schrijven van een deelzorgplan hoogbegaafdheid. Een deelzorgplan, omdat, zoals de auteur het stelt in de inleiding, hoogbegaafdheid niet als iets speciaals wordt gezien, maar een onderdeel is van de totale zorgparagraaf (blz.5). Bij het schrijven van het deelzorgplan kan de school uitgaan van de concepttekst die als bijlage bij de map te vinden is. Na bespreking in het schoolteam kan men stukken uit deze concepttekst aanpassen, aanvullen of weglaten, en er indien nodig nieuwe stukken aan toevoegen. De auteur beschrijft een invoeringstraject dat door de directeur van de school gevolgd kan worden om dit te realiseren.
Het tweede blok gaat nog een stap verder. Wanneer de school voldoet aan de noodzakelijke competenties (die in het deelzorgplan beschreven staan) om een zorgvuldige, duidelijke en professionele opvang en begeleiding van (hoog)begaafde leerlingen op te zetten, dan moeten deze competenties vertaald worden in taken die toegewezen worden aan concrete personen. Ook hier geeft de auteur een stappenplan om dit vlot te laten verlopen. De leerkrachtcompetenties die in deze taakverdeling aan bod komen zijn:
- Signalering
- Diagnose
- Uitvoering plan van aanpak
- Pedagogisch klimaat / begeleidingsklimaat voor (hoog)begaafde leerlingen
- Inhoud en didactische aanpak voor (hoog)begaafde leerlingen
- Feedback, beoordeling en rapportage
Bij elk van deze leerkrachtcompetenties stelt de auteur een uitgebreide suggestielijst op van acties die hierbij kunnen ondernomen worden in functie van de taakverdeling (de concrete materialen waarnaar de auteur verwijst, zijn nagenoeg allemaal terug te vinden in de bijlagen). Het zal de lezer onmiddellijk duidelijk zijn dat sommige taken moeten opgenomen worden door alle leden van het schoolteam terwijl andere taken kunnen toegewezen worden aan één enkele persoon.
Het derde blok gaat dieper in op het kiezen van de prioritaire taken en het opstellen van actieplannen voor de school. De auteur beschrijft heel concreet de verschillende stappen die hierbij kunnen gezet worden en geeft opnieuw, per leerkrachtcompetentie, heel wat suggesties voor acties die hierbij van belang (kunnen) zijn. Net zoals in het tweede blok zijn de concrete materialen waarnaar de auteur verwijst nagenoeg allemaal terug te vinden in de bijlagen.
Het vierde blok staat helemaal in het teken van het borgen van de bereikte kwaliteit. De auteur geeft een overzicht van manieren die de directeur kunnen helpen om dit laatste te realiseren.
Terwijl deze 4 blokken de uitwerking van een volledig stappenplan beschrijven, kunnen ze niet losgezien worden van de rijkdom aan informatie die zich in de bijlagen bevindt. Mij lijkt het zelfs dat de lezer beter eerst alle bijlagen grondig doorneemt alvorens zich te buigen over het stappenplan uit de blokken 1 tot 4. Het zal hem helpen om het bij een eerste lezing nog beter te begrijpen. De bijlagen zijn:
Bijlage 1: Deelzorgplan (hoog)begaafdheid
Bijlage 2: Kwaliteitskaart (hoog)begaafdheid
Bijlage 3: Resultaatmeting leerlingen
Bijlage 4: Resultaatmeting leerkrachten
Bijlage 5: Planmatig verrijken en verbreden voor kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong
Bijlage 6: Leerlijnen voor planmatig verrijken en verbreden voor intelligente en (hoog)begaafde leerlingen in het basisonderwijs vanaf groep 3
Bijlage 7: Adviezen voor de coördinator (hoog)begaafdheid
Bijlage 8: De metacognitieve leertheorie
Bijlage 9: De VersnellingsWenselijkheidslijst
Bijlage 10: Leermiddelenlijst
Bijlage 11: Handreiking voor compacting rekenen en taal
Bijlage 12: Het maken van een plan van aanpak met het envelopmodel
Bijlage 13: Aandachtspunten voor het opzetten van een plusklas
Bij de map hoort ook een Cd-rom. Hierop staat eerst en vooral een programma waarmee men alle beschreven stappen van het traject kan registreren. Maar het programma doet meer. Het brengt in kaart wie welke taken op zich neemt of wie bepaalde verantwoordelijkheden draagt. Zo kan de directie ook de planlast van elke leerkracht bewaken en voorkomen dat sommige leerkrachten te veel hooi op de vork nemen terwijl anderen een heel comfortabele positie behouden. Verder vind je op de Cd-rom ook de teksten uit de bijlagen in Word-formaat. Zo kunnen ze gemakkelijk aangepast worden aan de specifieke noden van de school.
Deze map is gesneden brood. Ze kan door elke school onmiddellijk gebruikt worden om het zorgbeleid af te stemmen op de noden van de betere leerlingen. De meerwaarde ervan ligt niet alleen in de beschrijving van het traject, maar zeker ook in de invoeringsstrategie die duidelijk uitgeschreven staat. Dit laatste in tegenstelling tot de introductie van veel andere methodieken en vernieuwingen waar men zich beperkt tot een inhoudelijke beschrijving en de invoering volledig overlaat aan de toekomstige gebruiker.
Auteur: Jan Kuipers
Titel: (Hoog)begaafdheid kwaliteit in beleid. Programma voor beleidsontwikkeling (hoog)begaafde leerlingen in het primair onderwijs.
Uitgeverij: Eduforce
Plaats: Leeuwarden
Jaar: 2005
Pagina's: 132
ISBN-13: 978-90-76838-29-8
Prijs: € 163,50
© Lieven Coppens, http://boeketje-onderwijs.skynetblogs.be/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten